Verantwoording

download pdf

Onmogelijkheid van een eiland.

Entropie. Sedert het begint wasemt alles chaos uit. De elementaire bouillon en de soep van de partikels. Het wegtrekken uit de oceaan en de verspreiding over de hele wereld. Oorlogen en catastrofes die stammen decimeren, de grote migraties op zoek naar voedsel en toevlucht, naar veiligheid en utopieën. De pandemieën. Het radicalisme. De schrik.

Complexiteit. Iedere populatie volgt haar ritme: chaos die geordend wordt. Lawaai binnenin de sociale klasse. Stochastische erfenis en clinale variaties, een kralenspel met vier stikstofhoudende basissen. Archimedes' spiraalstructuren die de tijd in ongelijke cycli herscheppen.

Overgang. Brug tussen twee werelden, tussen twee ordes die elkaar afstoten. Pientere pioniers die de toekomst binnendringen. Wetten die gedachten en noden meeslepen, gebruiken en gewoontes, grenzeloze liefde of kapitaal dat van grenzen altijd een afkeer heeft. Reactie en obstakels totdat de vlam ontvlamt.

Samenleven. Iedere situatie vergt normen. Het instinct overstijgen. Nadenken. Overeenkomsten en onenigheden. Zeeën van twijfel. Wetten die lichtjaren van de werkelijkheid verwijderd zijn. Spanning aan de oppervlakte, zoals zeepbellen in een trieste vijver. Woorden die niet uitgesproken worden. Angst en voortgang, tegengestelde krachten.

Onmogelijkheid van een eiland. Magma dat opstijgt uit diverse vulkanen. Kokende honing die zich over de aardkorst verspreidt. Alleen de oceanen stillen de woeste lava. Lage verdedigingen van degenen die inzicht en evenwicht verdedigen.

Eén stap voor- en twee achterwaarts. Een stap opzij en een ethische pirouette. Er bestaat geen evenwicht zonder de mutatie van stromen.

Logisch uitvloeisel: wanorde gaat aan overgang vooraf. De complexiteit verandert het samenleven. Zonder water is een eiland onmogelijk. Iedere norm heeft een roeping: overgang, aftakeling, de noodzaak van periodieke herzieningen. Het begrip van de complexiteit van het systeem mag de evolutie ervan niet verhinderen. Hoeveel entropie men ook aanmaakt, telkens weer komt een orde op uit het magma van de wanorde. Sedert het begin zweet alles wanorde uit. Zonder chaos geen evolutie.

 

 

I. Over het vrije verkeer van ideeën


Tussen mensen circuleren ideeën

Ze wisselen van ritme en register

Spiegels die lagunebodems verschillend

weerspiegelen in schuimgebakjes van slijk

 

Er bestaan geen grote en kleine volkeren

Niemand staat boven zijn vennoot

Iedere taal is een ongeremde rijkdom

Een manier om de hele wereld te begrijpen

 

Tussen mensen circuleren ideeën

Eenheid van volkeren groot en klein

Elkeen met zijn verschillend aroma

 

Gerechtigheid herovert haar stuwing

Het verlangen overwint de realiteit

Eenheid slaat op volkeren, niet op staten



II. Over het recht op traagheid


Iedere man, iedere vrouw en ieder kind

Hebben het recht hun eigen ritme te ontdekken

Te leven zonder valse haast, angst of groeiende spanning

Traagheid te voelen die groeit als klimop

En traagjes opklimt langs benen en knieën

Zich windt om middel en liezen, aan alle kanten opklimt

En schoot, keel en wangen omsingelt

Eenstemmig door de zeven heilige spleten dringt

Het derde oog bereikt, het doelwit van het voorhoofd

Kern van wijsheid in lagen van tijd


Iedere man, iedere vrouw en ieder kind

Hebben het recht hun eigen ritme te ontdekken

Trage rijping van bloed en vloeistoffen

Nieuwe coördinaten van een toekomst in evenwicht.



III. Het solidariteitsprincipe


De toekomst: waar we allemaal beginnen te dromen

Niemand bouwt op ruïnes van voorbije oorlogen

Niemand houdt de met hoon opgelegde beledigingen bij

Niemand puurt voldoening uit teruggegeven diefstallen

Uit de donkere labyrinten van het collectieve geheugen


De toekomst: waar we allemaal beginnen te dromen

Wat doet het ertoe dat we eertijds onze schepen verbrandden

Wat doet het ertoe dat de zwarte pest onze mensen decimeerde

Wat voor belang hebben verkrachtingen en honger

Het aleatoire moerasgebied van de grenzen

Tranen die de offersteen likken


De toekomst: waar we allemaal beginnen te dromen

Degenen die nu in kano's toekomen en

(hoop zweten uit hun poriën

Degenen die de halve wereld doorkruisen,

(op de vlucht voor schrik en miserie

Al diegenen, met vinnen op hun armen en kieuwen

(die in hun keel opengaan,

Beginnen te dromen: een gedeelde toekomst begint



IV. Geen tussenkomst in andermans leven


Niemand mag onze geest bevelen

Zeggen wat we moeten denken en wat nooit meer gebeurt

Niemand mag zeggen wat we iedere ochtend moeten kopen

Om te verrassen met verschillende aanbiedingen:

Dienstmeisjes met pavie- en perzikhuid

Homunculi in de leegte verloren

Paradijzen die de schrik uitvond


Degenen die bang zijn voor veranderingen

Prediken de markt als enige norm

Paniek onderdrukt hun gevoelens

Wanneer we affiches en slogans hijsen


De werkelijkheid is iets helemaal anders

Open lippen in de ochtendnevel

Stukjes wereld die door de aders lopen



V. Oude ideeën naar de musea verwijzen


Ideeën zijn rood en blauw

Ideeën hebben een voorkeursplaats in musea:

Nationale ideeën, die wie anders is uitsluiten

Raciale ideeën, van overheersing en crematoria

Economische ideeën, van klasse en laaghartige galg

Religieuze ideeën, van verlichting en brandstapel

Reactionaire ideeën, van ijskoud immobilisme

Rationele ideeën, van onverdraagzaamheid en methode

Al die ideeën moeten onverwijld in musea gaan slapen

In het museum van onverdraagzaamheid en schande

In dat van uitsluiting en barbarij, in dat van schrik

Honderdduizend bloemen open op de toekomst

Overgang van apathie naar directe actie

Volgens revolutionaire instincten



VI. Deugden van voortdurende dialoog


Ontwaken. Ontwaken. Uit mutisme en stilte treden

Ramen openzetten voor het ritme dat straten overspoelt

Voor altijd het zwaard van de wraak begraven

Stilte brengt miserie en uitsluiting voort

Isolement, haat, onbegrip

Armoede, geweld, spanning en schrik

Vandaar het belang om uit het stilzwijgen te stappen

Deuren, ramen, afsluitingen openen

Op het ritme dat belist in aandachtige oren klopt

In kampen, op kermissen, straten en markten

Overal waar mensen zijn is leven

Met prachtige labyrinten en plooien

Vandaar het belang om uit afwachtende stilte te treden

De geesten te openen voor het alternatieve discours

Wonden te genezen, kanalen van voortdurende dialoog te openen



VII. We willen geen hymnes


We willen geen hymnes die overwinningen bekrachtigen

De onderwerping van de enen door de kracht van de anderen

De zuiverheid van ras en de edele afkomst van de wortels

De verlichting van helden en absolute vorsten

Direct aangeraakt door de hand van de goden


We willen geen hymnes of fanfares

We hebben geen nood aan eensgezinde gezangen

Doodsliederen en salsa van koperen instrumenten

Met slagwerk van kermissen en kornetten

Terwijl leiders absurde leuzen neuzelen

Van verschil, schrik en exclusieve rechten


We willen alle muziek, alle instrumenten

Alle klanken die openstaan voor dialoog

Concerten van gesyncopeerde melodieën



VIII. Verandering en herziening van normen


Normen bestaan om veranderd te worden

Om een eigen leven te hebben in allemans handen

Om vooruitgang te boeken niet in stilstand te vervallen

In voorouderlijke angst voor de verkeerde afwijking


Het heen en weer van cultuur en ideeën

Het heen en weer van waarden en gewoontes

Het heen en weer van structuren en ritmes


Normen bestaan om veranderd te worden

Om de opgelegde evolutie te volgen

Door de volgzame wil van onderdanen

Die dialoog en pen zouden verkiezen

En het verleden van brandstapel en galg vergeten

Van woeste invasie van naburige volkeren

Van gewelddadig misbruik en morele nederlaag



IX. Een gemeenschappelijk huis


We hebben nood aan architecten, timmerlui, bouwvakkers

Schilders, lantaarnmakers, bouwkundig tekenaars

We hebben ook nood aan elektriciens, boorders

Bedrukkers van stoffen en meestersteenhouwers

Houtbewerkers, leerjongens en glasblazers

Werklui voor de wegen van de reusachtige tuin

Kunstenaars die het interieur van de kamers ontwerpen


Willen volstaat niet, we hebben materialen vandoen

Om keukens, kamers, toiletten te bouwen

Om ramen open te zetten en trappen uit te tekenen

(die leiden naar een andere etage

En kleerkasten, trapleuningen, zolders en schuren

Een kamer voor de kinderen, een living

Een terras met bloemen, een kamer alleen om na te denken

Een kamer voor bezoekers en een gemeenschappelijke eetzaal



X. Iedereen is kind geweest


We zijn allemaal kind geweest en kennen het belang

Van genoeg tijd om te lachen en te spelen

Allen reden we paard op onze vaders en leerden

Dat de wereld ongetwijfeld anders is van bovenuit gezien.


We herinneren ons allemaal de gedeelde ervaringen

De vrienden van vroeger, de kalverliefdes en de ruzies

Ons lachen, de zachte zoetheid van de eindeloze tijd

In die magische tijd van gemeenschappelijke spelletjes.


Laten we dus zwarte inkt gebruiken alsof het goud was

Laten we de wereld verklaren met woorden van waarheid

Met datgene wat we leren in het verloop van de tijd


Laten we dus het zachte werkwoord als een balsem gebruiken

Laten we de wereld verklaren met beelden van waarheid

In herinnering aan een tijd van gemeenschappelijke spelletjes


Xavier Queipo

Nederlandse vertaling: Bart Vonck (2008)